De energieprijzen stegen de afgelopen maanden hard en nu zijn ook de prijzen van voeding en meubelen aan de beurt. Voeding was in februari 4,9 procent duurder dan een jaar eerder, meubelen bijna 10 procent. In januari ging het nog om prijsstijgingen van respectievelijk 4,3 en 6,7 procent, zo meldt de NOS op haar site.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek registreerde in februari een inflatie van 6,2 procent, iets lager dan in de maand ervoor toen er 6,4 procent werd gemeten. In de cijfers van februari is nog niet het effect op de prijzen van de huidige oorlog in Oekraïne te zien. Die oorlog en de daaropvolgende sancties tegen Rusland zorgen voor een verdere stijging van de olie- en gasprijzen. De prijsstijging van energie liep in de cijfers van februari iets terug. In februari was energie 77 procent duurder dan een jaar eerder. In januari ging dat nog om 88 procent.

Economen verwachten dat de inflatie voorlopig hoog blijft. In de nieuwste economische raming van het Centraal Planbureau wordt voor heel 2022 uitgegaan van een inflatie van 5,2 procent. Als de energieprijzen hoog blijven kan dat cijfer oplopen naar 6 procent. De meeste huishoudens krijgen vooralsnog niet genoeg loonsverhoging of steun van de overheid om de enorme prijsstijgingen te compenseren. De verwachting van economen is daarom dat de gemiddelde koopkracht daalt met 2,7 procent, de grootste daling in meer dan 40 jaar.

Wat betreft meubelen die stijgen in prijzen, dit heeft voor een deel te maken met productie in Oekraïne, Rusland en Witrusland die stilgevallen is door de oorlog en de economische sancties, voor een deel vanwege de uitval van arbeidskrachten uit Oekraïne in Polen in productie en transport en voor een deel door de gestokte uitvoer van hout (eiken en naaldhout voor plaatmateriaal) en metaal vanuit Oekraïne. Hout uit Rusland en Witrusland mag inmiddels geen FSC of PEFC keurmerk meer dragen als deel van de sancties. De houtkap tijdelijk verhogen in Europa zonder het duurzaam beheerde areaal aan te tasten is mogelijk om dat er in Europa meer bomen groeien dan dat er gerooid worden. Maar hoe dan ook geldt voor de prijs van meubelen: stijgen de energieprijzen, dan stijgen alle meubelprijzen.

Als achtergrond is het wellicht nuttig om te weten wat een eventueel verbod op import van gas en olie uit Rusland voor Nederland zou betekenen: wij zijn voor 15 procent van ons gasverbruik direct afhankelijk van Rusland. Dat is exclusief de gashoeveelheid die wij afnemen om door te verkopen. In vergelijking: Duitsland is voor meer dan 50 procent van de gasconsumptie afhankelijk van Rusland, de EU als totaal is dit voor 40 procent aan gas en voor 25 procent aan olie vanuit Rusland, met als uitschieters in gebruik van Russisch gas Oostenrijk, Finland, de Baltische staten en de landen in het Oosten als Hongarije, Bulgarije en Roemenië: allemaal 75 procent of hoger. Een alternatief voor Russisch gas is elders kopen (maar is er wel genoeg capaciteit in Noorwegen, Qatar en Algerije?) of Liquid Natural Gas (LNG): vloeibaar gas. Dit is nog duurder dan regulier gas en komt uit landen als Qatar, Nigeria en de VS. Niet ieder land kan dit omvormen naar bruikbaar gas. Nederland beschikt over 1 installatie. Duitsland heeft er bijvoorbeeld geen.

Wat olie betreft kan dit door EU landen nog gekocht worden van landen als Irak, Nigeria, Saudi-Arabië (dat vaag is over de hoeveelheid beschikbare ruwe olie) of Kazachstan, maar in het eerste en het laatste geval loopt de toevoer wel via het grondgebied van Rusland.

De Verenigde Staten besloot begin deze week de import van energiebronnen vanuit Rusland per direct te stoppen. De VS is voor 3 procent van de totale energieconsumptie afhankelijk van de toevoer vanuit Rusland. Het stopzetten van de import is voor hen vrij eenvoudig, zij hebben zelf voldoende alternatieven in handen (inclusief het controversiële proces van fracking: gas met behulp van hydrotechniek oppompen vanuit zeer grote diepte waarbij de structuur van aardlagen blijvend wordt aangetast) of ze kloppen aan bij buurman Canada. Belangrijk om in gedachten te houden wanneer we Amerikanen horen roepen dat de EU strenger moet zijn met het opleggen van nog strengere sancties tegen Rusland: de Amerikanen hebben hun energieschapen op het droge in vergelijking met de EU.