Meer dan een eeuw nuchter en betrouwbaar
Dit jaar is het 125 jaar geleden dat in Oesede, bij Osnabrück, de werkplaats van Mathias Wiemann in de kelder van een herberg in bedrijf ging. Deze timmerwerkplaats voor meubelen zou uitgroeien tot de meubelfabriek Wiemann die we vandaag de dag kennen. Er is uiteraard veel veranderd in 125 jaar, maar de kernwaarden van destijds zijn intact gebleven: slaapkamer meubilair aanbieden, in Duitsland gemaakt, met een goede prijs/kwaliteit verhouding. In de woorden van Mark Dillise, die de fabrikant sinds 2003 in Nederland vertegenwoordigt: “Met Wiemann weet je waar je aan toe bent in kwaliteit, prijsstelling en leveringsbetrouwbaarheid.”
Het begint op 24 januari 1877 wanneer Mathias Wiemann als zoon van een boer uit Oesede wordt geboren. Hij wordt opgeleid tot timmerman en moet, zoals dit traditioneel gebruikelijk is in Duitsland, een aantal jaren rondzwerven om zijn diensten her en der aan te bieden. In 1900 keert hij terug in zijn geboortedorp en opent zijn eigen werkplaats van 15 vierkante meter in een kelder van de lokale herberg die door zijn schoonouders gekocht is. Al in 1902 leidt hij zijn eerste leerling op en wordt zijn zoon Heinrich Wilhelm Wiemann geboren, de latere fabrieksdirecteur. De werkplaats groeit uit zijn jasje en er wordt verhuisd naar een 65 vierkante meter grote locatie. In 1907 koopt Mathias Wiemann zijn eerste benzinemotor en machines, zoals bandzagen en freesmachines, die hij hierop kan aansluiten voor machinale productie. Tussen 1903 en 1906 bouwt hij naast kisten en serveermeubelen ook de kerkbanken voor de katholieke kerk St. Peter und Paul in Oesede. Hij is een bezige bij, want naast zijn timmerwerkplaats runt hij ook de herberg na het overlijden van zijn schoonouders.
De tweede generatie
In 1917 treedt Wilhelm Wiemann toe tot het bedrijf van zijn vader, als timmerman in opleiding. Het timmerbedrijf groeit in de jaren na de Eerste Wereldoorlog uit tot een onderneming met 15 medewerkers. Het zijn de jaren van de enorme inflatie in Duitsland en na het dieptepunt in 1922/23 krabbelt de economie enigszins overeind en ook de timmerfabriek van Wiemann groeit langzaam maar zeker. In 1926 koopt Mathias de grond rond de herberg, in totaal 45 hectare, met de bedoeling hier een fabriek te bouwen. Inmiddels heet het bedrijf Mathias Wiemann Mechanische Bau- und Möbeltischlerei.
Serieproductie en overstromingen
In 1929 crasht de beurs op Wall Street in New York en kondigt zich een economische wereldcrisis aan. Ook het groeiende bedrijf van Mathias Wiemann ondervindt hier grote hinder van en de periode 1930-34 kan alleen maar overleefd worden door zeer kostenbewust en met de allergrootste inspanningen te blijven produceren. Maar in plaats van het bedrijf te verkleinen, breidt Wiemann juist uit en zet in op serieproductie van slaapkamer meubelen, de specialisatie van het bedrijf. De naam wordt in 1934 veranderd naar Oeseder Möbel-Industrie Mathias Wiemann. Op 5 oktober 1936 trouwt Wilhelm Wiemann met Josefa Antonia Möllers. Hun zoon, Mathias A. Wiemann, wordt op 30 november 1937 geboren. In 1939 is de productie inmiddels flink opgeschaald: de 180 medewerkers maken 40 complete slaapkamers per dag. In 1946/47 krijgt de fabriek te maken met overstromingen van de Düte waardoor een groot deel van het machinepark en de houtvoorraad onbruikbaar wordt. Op 24 maart 1947 overlijdt oprichter Mathias Wiemann en laat via zijn testament de firma achter aan zijn zoon Wilhelm en diens halfbroer Josef (die in 1952 overlijdt) als gelijkwaardige partners. Vanwege het gebrek aan personeel start Wilhelm Wiemann een opleiding die jaarlijks 20 tot 30 nieuwe timmermannen oplevert. In 1949 wordt de nieuwe fabriekshal in bedrijf genomen.
>>In plaats van het bedrijf te verkleinen tijdens de crisis van de jaren 30, breidt Wiemann juist uit en zet in op serieproductie van slaapkamer meubelen, de specialisatie van het bedrijf. >>
Wederopbouw en verdere groei
Vanaf 1950 deelt de fabriek mee in de groei van het Wirtschaftswunder, zoals de naoorlogse wederopstanding van de Duitse economie wordt genoemd. De fabriek is inmiddels 24.000 vierkante meter groot en er zijn 300 medewerkers. In augustus 1950 moet Wiemann melden dat vanwege de enorme vraag er geen orders voor september en oktober kunnen worden geboekt. Deze situatie wordt voor in de toekomst voorkomen door met twee ploegendiensten en met modernere machines te gaan werken. In augustus 1954 wordt het bedrijf opnieuw getroffen door een overstroming wat weer leidt tot veel schade en verstoring van de productie. Om dit voortaan te voorkomen wordt de fabriek met steun van de overheid deels verhoogd, een proces dat pas in 1963 wordt afgerond. In 1956 produceert de fabrikant een wegdraai platform voor dat lelijke, maar populaire nieuwe meubel: het televisietoestel. Vanaf de jaren 50 doet Wiemann ook mee aan de meubelbeurs in Keulen.
Productie in de jaren ’50
Export en voortgaande modernisering
In de zomer van 1960 laat Wilhelm Wiemann weten dat een zomersluiting van de fabriek er niet in zit en er juist extra ploegendiensten en medewerkers gezocht moeten worden vanwege de grote vraag naar meubelen. Jaarlijks produceert de OMI (Oeseder Möbel-Industrie), zoals de fabriek inmiddels heet, ongeveer 60.000 slaapkamers. Naast Europa is er nu ook export naar de Verenigde Staten, Canada, Zuid-Amerika, Azië, de Arabische landen en Cyprus. In de jaren 60 groeit de fabriek in oppervlak naar 32.000 vierkante meter en werken er gemiddeld 550 medewerkers, waarvan 200 in de productie. Om onafhankelijker te worden van toeleveranciers start men een eigen spaanplaatfabriek, waarvan twee derde voor de eigen productie is en de rest voor externe partijen. De laatste koe van het weiland van de familie Wiemann rondom de oude herberg wordt verkocht. Alles draait voortaan om de meubelproductie. Van 1960 tot 1969 wordt er 5 miljoen Mark geïnvesteerd in nog meer grond voor nog meer productiehallen en bijvoorbeeld een polyesterlak spuiterij en vorkheftrucks. Ook een inlog kaartensysteem voor de medewerkers wordt aangeschaft. Het aandeel handwerk in de productie wordt verminderd. Op 1 januari 1966 treedt Mathias A. Wiemann, kleinzoon van de oprichter, in dienst als directeur en neemt de helft van de aandelen over. Op 30 mei 1968 wordt Markus Wiemann geboren. Het jaar daarop opent de fabrikant een tweede fabriek in Saarland om daarvandaan de Franse markt beter te kunnen bedienen. Ook is daar meer personeel beschikbaar dan in de thuisbasis Oesede.
Frankrijk als het beloofde land?
De jaren 70 staan in het teken van nog meer groei. Klanten van over de gehele wereld bezoeken de fabrieken, die nog verder worden uitgebreid zodat er 16 vrachtwagens tegelijk beladen kunnen worden om de meubelen te vervoeren. Er wordt een kantoor in Parijs gestart: Wiemann Meubles France. Bijna een derde van de productie in Saarland is inmiddels voor de Franse markt bestemd. De spaanplaatfabriek in Oesede is te klein om de productie bij te houden en wordt verkocht. Slaap- en kinderkamers vormen nog steeds het leeuwendeel van de productie, in de zwakkere zomermaanden maakt men kleding kastjes voor het Duitse leger. De fabriek in Saarland maakt de verwachtingen toch niet waar en wordt in 1974 gesloten. De grond, de machines en de gebouwen worden met verlies verkocht. Twee jaar daarna sluit het Parijse kantoor. De fabriek in Oesede wordt verder gemoderniseerd, maar in het oliecrisisjaar 1973 werken er nog maar 391 mensen bij de firma. Na de crisis stijgt dit aantal weer naar 641. In 1977 treedt Wilhelm Wiemann op 75-jarige leeftijd terug en is zijn zoon de alleen verantwoordelijke.
Een van de vijf grootsten
In de jaren 80 wordt Wiemann een van de vijf grootste fabrikanten van slaapkamers in Duitsland. De aloude herberg wordt omgebouwd tot kantoor van de firma en door ruimtegebrek moet het magazijn omgebouwd worden tot meerdere verdiepingen. Het gehele complex is inmiddels overdekt. Op 26 maart 1986 overlijdt Wilhelm Wiemann. Er volgt weer een naamsverandering, het eigen transport wordt afgeschaft en voortaan uitbesteed. In augustus 1991 branden twee montagehallen en een magazijn volledig af. De oorzaak is brandstichting, zo blijkt later. De schade is tussen de 25 en 30 miljoen Mark. Directeur Mathias A. Wiemann complimenteert de medewerkers voor hun ongelofelijke inzet tijdens deze periode. Maar in januari 1992 breekt er weer brand uit: een schade van 5 miljoen Mark. Enkele dagen later arresteert de politie de dader. De productie kan worden voortgezet. In 1994 treedt Markus Wiemann in dienst, als vierde generatie. Hij zorgt voor een ISO-certificatie, betere brandbeveiliging en sanering van oude hallen. Eind jaren 90 staan er 28 hallen met een totaal oppervlak van ongeveer 48.600 vierkante meter. In 1994 neemt Wiemann een Poolse houtverwerker over voor het verlijmen van hout dat weer in Oesede wordt gebruikt. Automatisering zorgt voor een krimp naar 460 medewerkers.
Huidige fabriek in Oesede
>>Eind jaren 90 staan er 28 hallen met een totaal oppervlak van ongeveer 48.600 vierkante meter. >>
Eeuwfeest
De 21e eeuw start met een eeuwfeest in 2000, in 2004 neemt Markus Wiemann de leiding over van zijn vader. Verdere automatisering volgt, zes productiehallen krijgen een nieuw dak, geluidsoverlast wordt verminderd en de milieuvriendelijkheid van de productie wordt verbeterd. In 2010 is er weer eens een overstroming van de Düte en staan enkele hallen weer onder water. Met behulp van de pompen van de brandweer en de boeren naast de fabriek kan er al na 4 dagen weer verder worden geproduceerd. In 2023 is de fabriek inmiddels uitgegroeid tot 98.000 vierkante meter waar dagelijks 400 tot 500 slaapkamers worden gemaakt. Wat ooit begon als een eenvoudige herberg met een timmerwerkplaats in de kelder is 125 jaar later een zeer moderne fabriek met zonnepanelen op de daken voor het opwekken van eigen energie.
Delft
Fijn bedrijf om voor te werken
Mark Dillisse vertegenwoordigt sinds 2003 Wiemann in Nederland: “Ik werd er door een toenmalige collega bijgehaald en groeide snel mee met het bedrijf. Toen hij met pensioen ging is mijn zoon erbij gekomen. Wiemann is een fijn bedrijf om voor te werken. Ik heb een goede band met de huidige directeur Markus Wiemann, we zijn ongeveer tegelijk bij het bedrijf begonnen, we zijn generatiegenoten en er is een goede klik tussen ons.”
Markus Wiemann
De Nederlandse markt is een bijzondere markt voor de fabrikant: “Wij roepen het hardste om eigen producten. Dat komt omdat we in Nederland het meest vooruitstrevend zijn in smaak en eisen aan een product. Voorbeelden van eigen modellen zijn de Breda en de Delft, die ook in Duitsland goed verkoopt.” Hij prijst de huidige bedrijfscultuur waarbij het onderlinge contact tussen de verkoopleiders in Europa verbeterd is onder Markus Wiemann: “Dat is heel bijzonder, zeker voor een Duitse, traditionele familieonderneming. Wiemann is vooral een zeer betrouwbaar bedrijf: je weet waar je aan toe bent als klant. De levertijden, de prijs/kwaliteit verhouding: het verhaal klopt altijd. Het is een bedrijf met beide benen op de grond: nuchter, geen gekke dingen doen, behoudend maar op een goede manier.”
Mark kijkt uit naar de komende editie van Meubelhart Beusichem op 1, 8, 9, 15 en 16 september: “We zijn verhuisd naar de overkant; naar de hallen van Sit Design. Onze nieuwe plek is achter de hal waar Lenselink Furniture staat. We gaan daar knallen dit najaar met speciale acties in het kader van 125 jaar Wiemann!”
Phoenix