Volgens Locatus, onderzoeker naar trends in onroerend goed voor de retail, zijn er vorig jaar extreem weinig winkels gestopt. Terwijl alle signalen erop wezen dat dit wel zou gebeuren. Mattijn Bezemer van Locatus geeft een toelichting.

Begin 2021.

Voor één keer was iedereen het erover eens: het kon niet anders, met grootschalige inentingen op komst zouden de winkels weer snel open gaan. En in het nieuwe normaal zouden veel winkels het niet gaan overleven zonder overheidssteun. Overduidelijk.

Het liep totaal anders.

De winkels gingen pas in mei weer open en eind november waren er opnieuw grootschalige winkelbeperkingen, ondanks hoge percentages inentingen.

En de voorspellingen over het aantal winkelsluitingen? Die zaten er volledig naast. We moeten toegeven dat onze voorspellingen er voor het eerst in 10 jaar ook volledig naast zaten. We durfden begin 2021 niet alleen op de historische data te vertrouwen en voegde de Corona Impact & Recovery Index toe. De voorspelling: “Het winkellandschap zal worden opgeschud door het nieuwe normaal. Het aantal winkels dat zich genoodzaakt ziet te stoppen hoger zal zijn dan ooit tevoren lijkt onvermijdelijk.”

Begin 2022.

Het afgelopen jaar stopten er minder winkeliers dan ooit tevoren in de 21ste eeuw!

In Nederland en België zien we hetzelfde patroon: het aantal stoppers daalde met meer dan 50% ten opzichte van het jaar ervoor. Ook het aantal startende ondernemers en verplaatsingen daalde met meer dan 50%. Retail kwam in 2021 in de vertraagde modus terecht, waarbij winkels deels overeind werden gehouden door overheidssubsidies.

Is het überhaupt mogelijk om de toekomst te voorspellen in het dynamische winkellandschap? Moeilijk is het zeker, toch heeft de Retail Risk Index in de afgelopen 10 jaar een goede track record opgebouwd.

Retail Risk Index oftewel ‘Retail survival rate’

De Retail Risk Index (RRI) toont risicoprofielen van winkels binnen winkelgebieden. Voor ruim 140.000 winkels in Nederland en ruim 120.000 winkels in België wordt de kans berekend dat winkels het komend jaar gaan overleven: de “retail survival rate:”.

De Retail Risk Index kwantificeert het risicoprofiel van een winkelpand via 4 performance-indicatoren:

  1. Pand index: alle mutaties van het winkelpand in de afgelopen 10 jaar.
  2. Straat index: recente mutaties van winkelpanden in de straat rond het winkelpand.
  3. Branche index: recente ontwikkelingen binnen de branche die actief is in het winkelpand.
  4. Vraag & aanbod index: verhouding tussen vraag-aanbod in de directe omgeving van het pand in de branche die hierin actief is.

Alles op basis van data die continu worden verzameld door de buitendienst van Locatus. De afgelopen jaren zagen we de risico’s gestaag toenemen. Begin 2020 bereikte de Retail Risk Index zelfs de hoogste score in de afgelopen 10 jaar. Het handige aan de Retail Risk Index is dat de voorspellingen jaarlijks voor alle winkels in winkelgebieden worden gedaan en daarmee op winkelniveau gevalideerd kunnen worden. Drie jaar later weten we hoe goed de voorspellingen zijn uitgekomen.

Hoe hoger de RRI hoe hoger de kans op stoppen. We delen de normaal verdeelde resultaten op in vijf groepen: Zeer lage RRI, Lage RRI, Normale RRI, Hoge RRI en Zeer hoge RRI. Per groep vergelijken we dat met het daadwerkelijke aantal stoppers na 1 jaar (begin 2019) en 3 jaar (begin 2021).

In de groep winkels met een zeer lage RRI zien we slechts zo’n 3 procent stoppers per jaar, in de winkels met een zeer hoge RRI is zelfs 27% na 1 jaar al gestopt, oplopend tot boven de 50% in jaar 3.

Voor de winkels in België zien we een soort gelijk patroon. In de groep van winkels met een zeer lage RRI zien we ruim 3 procent stoppers per jaar, in de winkels met een zeer hoge RRI is 26% na 1 jaar al gestopt, oplopend tot boven de 50% in jaar 3.

Voor beide landen geldt:

Winkels met een zeer hoge RRI hebben dus meer dan 5x zoveel kans op stoppen dan winkels met een lage index.

Retail Risk Index 2022

Gaan we opnieuw een historisch laag aantal stoppende winkeliers zien in 2022?

Als 2022 een kopie is van 2021 gaat dat gebeuren, maar dat lijkt zeer onwaarschijnlijk. Alleen op de historische data sturen waarin overheidssteun een aantal winkels kunstmatig in leven heeft gehouden is ook gevaarlijk. De Corona Impact & Recovery Index is daarom opnieuw toegevoegd voor 2022 als vijfde component. Onze voorspelling blijft dat het winkellandschap in de loop van 2022 zal worden opgeschud door het nieuwe normaal. Het aantal winkels dat zich genoodzaakt ziet te stoppen kan zelfs hoger zijn dan de afgelopen jaren voor corona.

Interessant is de vraag hoe veerkrachtig winkelgebieden zullen zijn. Winkeliers die goed inspelen op de nieuwe realiteit kunnen kansen pakken. Niet alles is online handig of leuk en van alleen thuiswerken wordt niemand vrolijk. Dicht in de buurt van waar mensen wonen (en werken) kan nieuwe detailhandel en dienstverlening ontstaan. Vermoedelijk kleinschaliger en met andere huurtarieven dan we kennen vanuit de drukke winkelstraten. Door de huidige omstandigheden liggen huurtarieven en voorwaarden onder druk. Dit geeft ook weer kansen om sneller en met minder risico een winkel te openen. Retailers die overleven zijn in staat zich sneller aan te passen aan de nieuwe omstandigheden.

Meer informatie over Locatus en de RRI: locatus.com