Corona blijft de wereld in haar greep houden en dat heeft nog steeds haar effect op de winkelstraten. Op dit moment gelden in veel Europese landen weer strenge corona restricties, maar in de zomer en het vroege najaar was er weer redelijk wat mogelijk. In die periode (september en oktober) heeft Locatus 121 tellingen gedaan in 96 verschillende winkelgebieden verspreid door Europa. Bijna al deze winkelgebieden zijn ook in 2018 en 2019 geteld en daarmee kunnen de resultaten worden vergeleken met de situatie voor corona. 

“Vrijwel zonder uitzondering liggen de passantenaantallen in onze 2021 tellingen op de helft tot twee derde van wat wij voor corona telden. Dat geldt voor Nederland en België, maar ook voor de grote Europese steden waar we geteld hebben. We kijken in dit blog eerst naar de Europese steden, daarna zoom ik in op de Benelux”, aldus onderzoeker Gertjan Slob van Locatus.

In het algemeen doen de Duitse en de Scandinavische steden het veel beter dan de andere steden. Als we kijken naar het aantal passanten op het drukste punt in de stad en dit aantal vergelijken met het aantal passanten dat wij de vorige keer telden – op dezelfde plek – dan zijn de 5 steden met de kleinste afname allemaal steden in Duitsland en Scandinavië. Het gaat hierbij in de top 3 om de Schildergasse in Keulen (99 procent van het aantal passanten, dus slechts 1 procent minder door de pandemie), Drottninggattan is Stockholm (87 procent) en Østergade in Kopenhagen (85 procent).

Hiervoor zijn drie mogelijke redenen: 

  • Het gaat hier om landen waar corona de laatste tijd relatief beperkt impact heeft gehad, In Denemarken en Zweden golden op het moment van tellen nauwelijks beperkingen. 
  • Deze steden zijn relatief beperkt afhankelijk van internationale toeristen en sterk op hun regionale markt gericht. 
  • In Duitsland speelt mogelijk ook mee dat Duitsers relatief slecht toegang hebben tot internet en daardoor minder makkelijk online shoppen dan consumenten in andere Europese landen. 

Kijken we naar de steden met de grootste impact, dan zijn dit vooral steden die zeer afhankelijk zijn van buitenlandse toeristen en dan vooral ook van toeristen van buiten Europa. Geneve heeft bijvoorbeeld veel internationale instituties en daar speelt waarschijnlijk dat veel van de buitenlandse werknemers en bezoekers van die instituten op dit moment afwezig zijn. De drie Europese winkelstraten waar het minste aantal winkelende passanten is overgebleven zijn de Amsterdamse Nieuwendijk (37 procent van wat het voor de pandemie was), de Via del Corso in Rome (ook 37 procent) en de Rua Augusta in Lissabon (39 procent op de foto hieronder).

Amsterdam heeft de grootste terugval in passanten, veroorzaakt door het wegvallen van internationale toeristen. Amsterdam scoort slechter dan andere toeristensteden als Barcelona en Wenen. Waarschijnlijk omdat voor bezoekers uit de eigen regio steden als onder andere Alkmaar, Haarlem en Utrecht makkelijker bereikbaar zijn en in corona tijd dan eerder bezocht worden dan Amsterdam. 

Alle Nederlandse en Belgische steden hebben minder passanten dan voor corona, maar we zien ook een paar opvallende verschillen. 

  • Steden die veel buitenlandse toeristen trekken zoals Amsterdam kennen de sterkste terugval; 
  • Steden in regio’s waar veel Nederlandse toeristen naar toe gaan zoals Deventer en Harderwijk doen het relatief goed; 
  • Plaatsen met een of meerdere supermarkten in het centrum, zoals Vlissingen, scoren beter dan plaatsen waar geen supermarkt in het centrum aanwezig is. 

Een aantal van de centra die wij in Nederland dit najaar hebben geteld zijn ook in het najaar van 2020 geteld. Ten opzichte van vorig jaar zien we in de meeste steden wel een lichte verbetering. Er zijn ook centra (bijv. Roermond en Almelo) die alweer een derde meer passanten hebben dan in 2020. Echter ook in deze steden liggen de aantallen nog steeds lager dan in 2019. 

Kortom, de impact van corona blijft groot en met het oplopen van de besmettingen en de opkomst van de Omikron variant zal dit voorlopig nog niet afgelopen zijn. Consumenten zullen dus voorlopig nog niet in dezelfde aantallen naar de winkelstraten gaan als voor de coronacrisis. Op de foto bovenaan de Schildergasse in Keulen.